وبلاگ بنیاد برومند

در سال ۱۳۹۴ شمسی دستکم ۱۵۷ نفر از فعالان و شهروندان آذربایجانی از سوی ماموران امنیتی بازداشت شدند. در این سال فعالان آذربایجانی در مجموع به ۶۲۱ ماه زندان و ۱۸۵۲ ضربه شلاق محکوم شده و دستکم ۳۲ نفر از فعالان و شهروندان آذربایجانی به دلیل احکام دادگاه های ایران، در حال گذراندن حکم زندان بوده و یا روانه زندان شده اند.
بازداشت، حبس و محکومیت شهروندان و فعالان آذربایجانی
در طول سال ۱۳۹۴ شمسی دستکم نام ۱۵۷ نفر از فعالان و شهروندان آذربایجانی که به دلیل فعالیت های هویت طلبانه و اعتراض به توهین‌های مطرح شده در صدا و سیما علیه تُرک‌ها از سوی ماموران امنیتی بازداشت شده بودند برای اویان نیوز مشخص گردید.
طبیعتا این اسامی نام تمام افراد بازداشت شده نبوده و دلیل تکرار برخی اسامی، بازداشت در مقاطع زمانی گوناگون است.
در سال ۱۳۹۴ اغلب بازداشت‌ ها در ارتباط با اعتراضات صورت گرفته به برنامه تلویزیونی فیتیله بوده است با این حال به دلیل برخی مسائل نام شمار زیادی از بازداشت شدگان یا محکومان رسانه ای نشد. مثلا در بازی تیم تراکتور و سیاه جامگان که پس از اعتراضات آبان ماه برگزار شد منابع اویان نیوز از بازداشت دست کم ۳۰ نفر خبر دادند اما تنها نام تعداد معدودی از آن افراد مشخص گردید.
اغلب بازداشت شدگان پس از بازجویی در بازداشتگاه های اداره اطلاعات و اطلاعات نیروی انتظامی آزاد شدند. (شرح در جدول شماره ۱)
در این سال محاکم قضایی شهروندان و فعالان آذربایجانی را در مجموع به ۶۲۱ ماه (۵۱ سال و ۹ ماه) زندان و ۱۸۵۲ ضربه شلاق محکوم کردند. (شرح در جدول شماره ۲)
در سال ۱۳۹۴ احکام زندان دست کم ۳۲ نفر از فعالان و شهروندان آذربایجانی به اجرا گذاشته شده و این افراد برای گذراندن دوران محکومیت خود روانه زندان شدند؛ برخی از این زندانیان از سال های گذشته در زندان بوده و در طول این سال حکم زندان این افراد ادامه داشته است. ولی اغلب این ۳۲ زندانی پس از پایان دوران محکومیت خود در طول این سال از زندان آزاد شده اند. (شرح در جدول شماره ۳)
اعدام در شهرهای آذربایجان
بر اساس گزارش منابع رسمی و حقوق بشری در سال ۱۳۹۴ دستکم اجرای ۳۰ مورد اعدام در شهرهای مختلف آذربایجان ثبت شد به جز این رقم هرانا گزارش کرده است تنها در سه ماهه اول سال ۱۳۹۴، ۲۸ نفر در زندان اورمیه اعدام شده اند.
۱- روز ۲اردیبهشت۹۴ روابط عمومی اداره کل دادگستری استان اردبیل از اجرای حکم اعدام ۳ زندانی مرتبط با مواد مخدر در زندان این شهر خبر داد.
۲- روز ۷اردیبهشت۹۴ روابط عمومی اداره کل دادگستری استان زنجان از اجرای حکم اعدام ۲ زندانی در زندان های زنجان و ابهر خبر داد. هویت این افراد «الف.ع» و «م.م» عنوان شده و هر دو به اتهام تجاوز به عنف به اعدام محکوم شده بودند.
۳- روز ۱۹خرداد۹۴ یک زندانی به نام حیدر نقی پور حدودا ۴۰ ساله اهل مراغه، به اتهامات مرتبط با مواد مخدر در زندان مراغه اعدام شد. وی نزدیک به ۸ سال در زندان این شهر در انتظار اجرای حکم اعدام بسر برده بود. (اویان نیوز)
۴- روز ۲۱خرداد۹۴ روابط عمومی دادگستری کل استان اردبیل از اجرای حکم اعدام ۱ زندانی مرتبط با مواد مخدر در زندان این شهر خبر داد. نام و مشخصات این فرد اعلام نشده بود.
۵- روز ۲۱خرداد۹۴ دو برادر به نام های علی و عثمان امینی، منصور فاتحی راد، به همراه سه تن دیگر در ارتباط با جرایم مرتبط با مواد مخدر در زندان اورمیه اعدام شدند. هویت سه تن از افراد اعدام شده نامشخص است و مسئولان و ارگان های قضایی نیز در این باره اطلاع رسانی نکرده اند. (هرانا)
در سه ماهه اول سال ۱۳۹۴، ۲۸ نفر در زندان اورمیه اعدام شده اند، که این تعداد، بیشتر از کل اعدام شدگان سال گذشته زندان اورمیه می باشد. (هرانا)
۶- حسام الدین فرضی زاده نویسنده مشکین شهری، طبق حکم صادره از سوی شعبه ۱۰۱ دادگاه کیفری مشکین‌شهر، به اتهام «توهین به مقدسات اسلامی»، «تبلیغ عقاید ضاله» و «ارتداد» به ۷سال زندان، ۷۴ ضربه شلاق و اعدام محکوم شد. (اویان نیوز)
۷- روز ۲۲مهر۹۴ روابط عمومی اداره کل دادگستری استان اردبیل از اجرای حکم اعدام ۲ زندانی مرتبط با مواد مخدر در زندان این شهر خبر داد.
۸- روز ۱۴آبان۹۴ حکم اعدام یک معلم و نویسنده اهل مشکین‌شهر به نام «بیوک محبی» پس از ۱۳ سال حبس اجرا شد. وی در سال ۱۳۸۱ به دلیل اخراج از آموزش پرورش مدیر کل وقت این اداره در تبریز و یکی از مسئولان آموزش پرورش در تهران را کتک می زند، به دنبال این کتک کاری وی تحت تعقیب پلیس بود که پس از دستگیری رئیس وقت آگاهی تبریز سرهنگ بدلی را به قتل رسانده و از صحنه جرم متواری شده بود. وی نویسنده کتاب «ضرب‌المثل‌های دو زبانه‌« است. (اویان نیوز)
۹- روز ۱۸آبان۹۴ فردی متهم به «تجاوز به عنف» که با حکم دادگاه کیفری استان آذربایجان غربی و تأیید دیوان عالی کشور به اعدام محکوم شده بود در برابر جمعیت و جمعی از مسئولان قضایی و انتظامی در میدان جهاد خوی اعدام شد. متهم فردی ۳۰ ساله به هویت ع.س بود که در سال ۱۳۹۲ اقدام به تعرض به دختری در شهر خوی کرده بود. (آذرنگاه)
۱۰- روز ۱۰دی۹۴ سه زندانی مرتبط با مواد مخدر در زندان مراغه اعدام شدند. جواد زارع پور ۴۰ ساله که ۷ سال در زندان مراغه زندانی بود و صابر حمیدی ۳۷ ساله که وی نیز ۶ سال در این زندان زندانی بود به دار آویخته شدند. هویت نفر سوم تاکنون مشخص نشده است. (اویان نیوز)
۱۱- روز ۱۷دی۹۴، یک جوان ۲۵ ساله، به اتهام قتل یک پیرزن شبستری در تیرماه سال ۹۱، در ملا عام به دار آویخته شد. (تابناک)
۱۲- روز ۱۹دی۹۴ سه زندانی مرتبط با مواد مخدر در زندان اردبیل اعدام شدند. (خبرآنلاین)
۱۳- روز ۲۳دی۹۴ حکم اعدام ۶ زندانی، در زندان اورمیه اجرا شد. این زندانیان به اتهام قتل عمد به اعدام محکوم شده بودند. (هرانا)
تجمعات
آبان ماه سال ۹۴ هزاران نفر از شهروندان آذربایجانی در شهرهای تبریز، اورمیه، اردبیل، زنجان، قم، مشکین شهر، خوی و … در اعتراض به توهین‌های مطرح شده در برنامه «فیتیله» دست به اعتراض زدند.
شرکت کنندگان در این اعتراضات با شعارها و در دست داشتن پلاکاردهایی «نژادپرستی در ایران» را محکوم کردند.
این اعتراضات با دخالت پلیس و نیروهای امنیتی به خشونت کشیده شد و صدها نفر از معترضان در چند شهر بازداشت شدند.
کارگری
۱- روز ۵فروردین۹۴ بیش از ۵۰۰ کارگر پتروشیمی تبریز در اعتراض به ممانعت کارفرما از ورودشان به کارخانه در اداره کار این شهر تجمع کردند. علت ممنوعیت ورود این کارگران به کارخانه که همگی در بخش تعمیرات و نگهداری مشغول به کار بودند خودداری‌شان از امضای قرارداد کار جدید بوده است. (ایلنا)
۲- روز ۲۲فروردین۹۴ یکی از کارگران کارخانه فولاد آذربایجان میانه به نام اکبر عابدینی به مدت ۴ روز در نمازخانه این کارخانه دست به اعتصاب غذا زد. این کارگر تقریبا ۴۰ ساله اهل میانه، بیش از ۱۰ سال در بخش ایمنی کارخانه فولاد آذربایجان مشغول به کار بوده است. سهامداران این کارخانه از دی ماه سال ۹۳ (۴ماه) حقوق این کارگر را پرداخت نکرده بودند. (اویان نیوز)
۳- روز ۳۰فروردین۹۴ جمعی از کارگران کارخانه تراکتورسازی تبریز در اعتراض به عدم پرداخت حقوق معوقه خود مقابل استانداری آذربایجان شرقی تجمع کردند. (اویان نیوز)
۴- روز ۳۰فروردین۹۴ نزدیک به ۳۰۰ کارگر نیروگاه تبریز مقابل ساختمان برق منطقه‌ای این شهر تجمع کردند. این تجمع پس از واگذاری بیش از ۶۰ درصد از سهام این مجتمع صورت گرفت. (ایلنا)
۵- روز ۱۷خرداد۹۴ بیش از ۲۰۰ کارگر نیروگاه تبریز در اعتراض به از سرگیری تلاش‌‌ دولت برای خصوصی‌سازی نیروگاه تبریز و عقب‌افتادگی ۹ ماهه بخشی از مزایای خود در محوطه شرکت مدیریت تولید برق آذربایجان شرقی تجمع کردند. (ایلنا)
۶- روز ۳۱خرداد۹۴ بیش از صد نفر از کارگران کارخانه ذوب آهن اردبیل، در اعتراض به بلاتکلیفی ۱۶ ماهه شان، برابر استانداری اردبیل تجمع کردند. این تجمع اعتراضی با ورود نیروی انتظامی به خشونت کشیده شد و پلیس تجمع کنندگان را متفرق کرد. بر اثر درگیری ایجاد شده، چند نفر از کارگران مصدوم شدند که توسط آمبولانس‌های اورژانس به بیمارستان منتقل شدند. (فارس)
۷- روز ۲۱مهر۹۴ جمعی از کارگران اخراجی بخش فضای سبز شهرداری اهر در اعتراض به عدم پرداخت مطالبات خود مقابل فرمانداری این شهر تجمع کردند. (اویان نیوز)
۸- روز ۲۴آبان۹۴ حدود ۷۰ نفر از کارگران کارخانه تبریزکف مرند، با تجمع در مقابل فرمانداری این شهر، رسیدگی به مطالباتشان را خواستار شدند. (ایرنا)
۹- روز ۱بهمن۹۴ جمعی از کارگران سرنگ‌سازی اردبیل در اعتراض به عدم پرداخت حقوق و مزایاشان مقابل فرمانداری این شهر تجمع کردند. (فارس)
۱۰- در روزهای پایانی سال ۱۳۹۴ نزدیک به ۱۵۰ نفر از کارگران سازه سیم پویش در شهرستان کلیبر به دلیل عدم تمدید قرارداد از طرف مدیرعامل اخراج شده اند. حسن پور مدیر عامل شرکت دلیل این اخراج‌ها را عدم سود دهی شرکت و تصمیم برای انتقال آن به تهران عنوان کرد. (اویان نیوز)
اقلیت های دینی
در سال ۱۳۹۴ چهار تن از شهروندان اهل حق قیزیلباش به نام های یونس آقایان، سهندعلی محمدی، بخشعلی محمدی و عبادالله قاسم زاده در زندان به سر می برند. از بین این افراد حکم یونس آقایان که به اتهام محاربه به اعدام محکوم شده بوده بود به حبس ابد تقلیل یافت و پس از چند ماه به زندان مهاباد بازگردانده شد.
مسئولان قبرستان عمومی تبریز – وادی رحمت – از دفن یک شهروند بهایی به نام (آقای) مروتی که در ۲۹ اسفند ماه سال ۱۳۹۳ در تبریز فوت کرده جلوگیری کردند و جسد متوفی را بدون اطلاع خانواده و انجام مراسم مذهبی در شهر میاندوآب به خاک سپردند.
۹خرداد۹۴ پس از برگزاری ۱۰ جلسه دادگاه برای ۶ نفر از شهروندان بهایی اهل تبریز، حکم این افراد، به وکیلشان ابلاغ شد. بر اساس این حکم، فرزاد، سیمین، سحر و نسیم بهادری به همراه شبنم عیسی خانی و راشین صابری هرکدام به یک سال حبس تعزیری محکوم شده اند.
افروز بخشی که در روز جمعه ۲۵دی۹۴ جان خود را از دست داده بود پس از گذشت چند روز اجازه دفن وی به خانواده این شهروند بهایی داده نشد. به گفته فرزند این شهروند بهایی، قرار است جسد وی «به قبرستانی در شهرستان میاندوآب که بیش از ۲ ساعت تا تبریز فاصله دارد منتقل شود». به گفته وی «بیش از ۴۷ شهروند بهایی با فاصله ۲تا ۳ ساعت فاصله از تبریز دفن شده اند و این روند بیش از ۴ سال است که ادامه دارد».
دانشجویی
در آبان ۹۴ میلاد بالسینی مدیرمسئول نشریه تُرکی – فارسی دانشجویی «ائلین» از سوی کمیته انضباطی دانشگاه مراغه به «توبیخ کتبی و درج در پرونده» و «منع موقت از تحصیل به مدت یک نیمسال بدون احتساب سنوات» محکوم شد. این حکم به دنبال توقیف نشریه «ائلین» به این دانشجو ابلاغ شد. (اویان نیوز)
در بهمن ۹۴ نشریه تُرکی – فارسی دانشجویی «دنیز» به مدت ۶ ماه تعلیق شد. به گفته مدیر مسئول این نشریه دلیل تعلیق فعالیت این نشریه «انتشار عکس آتاتورک بر روی جلد نشریه» و «انتشار مطالبی از پیشه وری» بوده است. (اویان نیوز)
دیگر موارد
روز ۲۲شهریور۹۴ شاهرخ زمانی فعال کارگری اهل تبریز که در سالن ۱۲ بند ۴ زندان رجایی‌شهر کرج محبوس بود، به طور ناگهانی درگذشت. (نفس در قفس)
روز ۲۲آبان۹۴ عباس لسانی زندانی سیاسی آذربایجانی از زندان اردبیل به زندان شیراز تبعید شد. روز ۱۸آبان۹۴ همزمان با اعتراضات گسترده به توهین‌های مطرح شده در صدا و سیما عباس لسانی در اعتراض به این توهین‌ها و همراهی با این اعتراضات در زندان اردبیل اعلام اعتصاب غذا کرد. (اویان نیوز)
روز ۳۰فروردین۹۴ حمید فرخی دیزج ملک دستفروش آذربایجانی پس از چند روز بستری در بخش مراقبت های ویژه بیمارستان سینا درگذشت. وی روز ۲۴فروردین۹۴ در اعتراض به جمع آوری بساطش از سوی ماموران شهرداری تبریز اقدام به خودسوزی کرده بود. حمید فرخی دیزج ملک حدودا ۴۳ ساله و پدر ۱ پسر و ۲ دختر صبح دوشنبه ۳۱فروردین۹۴ در آرامستان وادی رحمت تبریز به خاک سپرده شد. (اویان نیوز)
روز ۶مهر۹۴ مردی ۴۵ ساله به نام سیروس نیکخو از روستای لکر شهرستان ملکان با ریختن بنزین بر سر خود در محوطه دادگستری این شهر اقدام به خودسوزی کرد. علت خودسوزی وی «عدم رسیدگی دادستان ملکان پیمان محمد پور و بازپرس پرونده بایزدی» عنوان شد. علت شکایت این شهروند آذربایجانی «اعتراض به عدم توجه مسئولان ذی ربط و امتناع از جوابگویی به پرونده فراری دادن دختر۱۴ ساله اش توسط شخصی به نام بهزاد» عنوان شد. وی روز ۱۰ مهر در بیمارستان سینا تبریز درگذشت.(باشگاه خبرنگاران جوان)
در فروردین ۹۴ با گذشت بیش از دو ماه از تولد «آنار»، اداره ثبت احوال شهرهای تهران و کلیبر از صدور شناسنامه برای این کودک آذربایجانی خودداری کردند. الیاس نعمت ‌پور، پدر آنار که پس از تلاش و پیگیری‌های چند ماهه خود موفق به اخذ شناسنامه برای فرزند خود نشده بود گفت: مسئولان اداره ثبت احوال تهران، دلیل عدم صدور شناسنامه را بی معنی و بیگانه بودن نام «آنار» عنوان می کنند، در صورتی که این اسم در تُرکی به معنی «فهمیده» می باشد. این سومین کودکی بود که طی دو سال اخیر مسئولان به دلیل نامگذاری اسم تُرکی، از ارائه اوراق شناسایی اجتناب کردند. (اویان نیوز)
ماموران امنیتی به حسن دمیرچی هرگلی فعال فرهنگی آذربایجانی از اساتید موسیقی آذربایجانی و مؤسس آموزشگاه موسیقی آذربایجانی، گفته اند تا اطلاع ثانوی (حداقل تا بهمن ماه) از سوی دفتر مرکزی وزارت اطلاعات ایران ممنوع الخروج شده است. حسن دمیرچی از اواخر سال ۱۳۹۳، پس از دریافت لوح تقدیر از یک همایش موسیقی در کشور جمهوری آذربایجان و بازگشت به ایران تحت فشار ارگان های امنیتی قرار گرفته است.
به گفته رئیس کل دادگستری استان آذربایجان غربی ۴ برابر ظرفیت اسمی در زندان های این استان زندانی نگهداری می‌شود. (جوان پرس)

جزئیات بیشتر، جداول گزارش و متن کامل گزارش نقض حقوق بشر در آذربایجان را در نسخه ی پی دی اف گزارش بخوانید:

گزارش سالانه‌ی نقض حقوق بشر در آذربایجان – سال ۱۳۹۴

منبع: اویان نیوز