بازدید نمایندگان از زندان اوین/ آیا دستگاه قضایی درباره پرونده خودکشی بازداشت‌شدگان شفاف خواهد بود؟
۱۱
تن از نمایندگان مجلس از زندان اوین و محل نگهداری بازداشت‌شدگان تظاهرات سراسری بازدید کردند. سخنگوی کمیسیون قضایی مجلس تاکید کرده است که «ديدار از اوين نقطه شروع کار ما بود. تصميم گرفته‌ايم از زندان فشافويه، زندان رجايي‌شهر، قزل‌حصار و مراکز آگاهي، به‌ويژه مرکز آگاهي شاپور، ديدار کنيم. مي‌خواهيم ببينيم دستگيرشدگان را چقدر در شاپور نگه مي‌دارند. اصولا طبق قانون، بازداشتي نبايد بيش از ٢٤ ساعت در بازداشتگاه بماند. همچنين کميسيون حقوقي و قضائي و هيئت بازديدکننده از اوين، مقرر کرده از زندان همدان، شيراز و تمام شهرهاي ايران بازديد داشته باشيم».
نوروزی ادامه داده: اگر رئیس زندان بودم، زندانیانی را که بار اول می‌آیند زندان، در زندان عادی قرار نمی‌دادم. سینا قنبری سه نصف‌شب رفته و در دستشویی خودکشی کرده. زندانی که به زندان عادت ندارد، حالا بچه‌محصل یا بچه کارگر، به ذهنش رسیده که خودکشی کند.
محسن عليجاني، عضو کميسيون بهداشت مجلس، نيز گفته: درباره سینا قنبری در تهران و وحید حیدری در اراک، جمع‌بندی پزشکی قانونی این بود که آنها خودکشی کرده‌اند. طبق گفته آنها، سینا قنبری در سرویس‌بهداشتی یکی از بندهای اوین خود را حلق‌آویز کرده و وحید حیدری نیز در محل استراحتش خودکشی کرده است.
محمدجواد فتحی نماینده مجلس گفته: جمع‌بندی من از این بازدید و قضاوت درباره قتل یا خودکشی سینا قنبری، این است که نمی‌توانم چیزی را نفیا یا اثباتا رد یا تأیید کنم؛ زیرا اثبات قتل یا خودکشی، مستلزم انجام تحقیقات قضائی پیچیده است.
محمد کاظمی، نایب رییس کمیسیون قضایی مجلس، هم گفته: اگرچه توضیحات نشان می‌داد که بحث خودکشی مطرح است، ولی چون موضوع حق‌الناس است و حیات یک انسان، امیدواریم به‌دقت بررسی شود.
اما در ارتباط با این بازدید و اطلاعاتی که ازسوی نمایندگان مجلس مطرح شده است، پرسش‌های زیر باید پاسخ داده شوند:
- آیا کمیسیون قضایی مجلس درباره حقوق افراد بازداشت‌شده مانند حق سکوت، منع شکنجه، دسترسی به وکیل، ارتباط با خانواده و درخواست معاینه پزشکی نیز تحقیق و تفحص خواهد کرد یا فقط تعداد ساعات بازداشت موقت برایشان مهم است؟
- اگر فرضا سینا قنبری خودکشی کرده باشد، آیا مسئولان زندان تخلف کرده‌اند یا نه؟ نحوه رسیدگی به این تخلف چگونه خواهد بود؟ آیا شاهد روند شفاف قضایی خواهیم بود یا مانند روال سابق، شفافیت و پاسخگو بودن در اولویت دستگاه قضایی نیست؟
- آیا دادستان، مواجهه عادلانه و منصفانه‌ای با گزارش پزشکی قانونی که مدعی خودکشی سینا قنبری و وحید حیدری خواهد داشت؟ اگر دادستان دچار فساد قضایی شده باشد، آیا امکان نظارت بر عملکرد و مواخذه او وجود دارد؟ آیا دستگاه قضایی خود را در برابر مردم پاسخگو می‌داند؟
- آیا قوه‌قضاییه این “تحقیقات قضایی پیچیده” مورد اشاره آقای فتحی را انجام داده و نتایج آن را به طور شفاف در اختیار مردم و رسانه‌ها قرار می‌دهد؟ درغیر این صورت دستگاه قضایی چگونه از خودکشی سینا قنبری و وحید حیدری مطمئن می‌شود؟ اگر خودکشی رد شود، آیا متخلفان مجازات خواهند شد؟
- اگر دستگاه قضایی موضوع خودکشی سینا قنبری و وحید حیدری را آنچنان که آقای کاظمی تاکید کرده، “به دقت” بررسی نکند، خانواده این شهروندان چگونه می‌توانند از “حق‌الناس” دفاع کنند؟ آیا راهی برای نظارت بر قوه‌قضاییه وجود دارد که در صورت عملکرد ظالمانه، امکان مواخذه وجود داشته باشد؟