وبلاگ بنیاد برومند

بنیاد عبدالرحمن برومند

مقاله فوکویاما در وال استریت ژورنال در مورد سایت «امید»

اخبار روز: رسیدن محمود احمدی نژاد به ریاست جمهوری ایران در انتخابات سال ۲۰۰۵ را باید با تأسف عمیق تلقی کرد، چرا که این امر نقطه ی پایانی بود بر دوره ای که در آن کور سوئی بر آزادی مردم کشور تابیده بود و می توانست به خروج جهان اسلام از دیکتاتوری مدد رساند. در عوض، آنچه که وقوع یافت ایرانی بود که با همه ی توان رو به سوی توسعه ی برنامه ی “صلح آمیز” هسته ای خود دارد. کشوری که رئیس جمهور ان بر این مدعاست که هولوکاست هرگز اتفاق نیافتاده، و می خواهد اسرائیل را از عرصه ی زمین محو کند .
ایران سرانجام راهی ندارد جز تمکین صادقانه نسبت به میراث اخلاقی انقلاب اسلامی سال ۱۹۷۹؛ درست به همان طریقی که دیکتاتوریهای شیلی و آفریقای جنوبی و ال- سالوادور طی کردند. ولی فرا رسیدن آن روز بمدت نامعلومی بتعویق افتاده است .
با وجود این و تا فرارسیدن آن روز، ما شاهد کوشش مهمی معطوف به ثبت وقایع می باشیم، این کوشش در غالب وبسایتی است به نام “امید” که امروز آغاز به کار می کند، و سرگذشت فردی قربانیان رژیم ایران را در سینه خود نگهمیدارد ( www.abfiran.org)
امید را گروهی تحت سرپرستی دو خواهر اداره می کنند: لادن و رویا برومند که هر دو تحصیلات در رشته ی تاریخ را در فرانسه به پایان رسانده اند. عبدالرحمن برومند، پدر آنان، حقوقدان بود و با شاپور بختیار همکاری نزدیک داشت. بختیار در مقام آخرین نخست وزیر پیش از انقلاب، در دوره ی کوتاه زمامداریش کوشیده بود که نظام شاهی را با آزادیهای ضروری همراه سازد. وقتی که سرانجام آیت الله خمینی به قدرت رسید، او و برومند دوران تبعید خود را در فرانسه آغاز کردند و هر دو نفر در اوایل دهه ی ۱۹۹۰ بدست مأمورین رژیم ایران به قتل رسیدند. “امید” به این نیت بنیان گرفته است که یاد و خاطره ی نه تنها این دو نفر، بلکه همگی قربانیان رژیم ملاها را زنده نگهدارد .
رقم دقیق این قربانیان بروشنی معلوم نیست. بویژه اگر آن کودکان را نیز بحساب آوریم که در خلال جنگ ایران و عراق، برای پاک کردن میدانهای مین گذاری شده، جان خود را باخته اند. دها و ای بسا صدها هزار نفر را می باید در زمره ی جان باختگان محسوب کنیم. کار سترگ “امید” آن است که با بررسی دقیق منابع در دسترس عموم (که بخش اعظم آن را روزنامه های ایرانی تشکیل می دهد ) روزگار و سرنوشت این افراد را به رشته ی ثبت کشد. ذخیره ی قابل دسترس رایانه ای ( database ) مورد استفاده در این کار مشخصاً در جهت تحلیل داده های مربوط به نقض حقوق بشر توسط “هیومن رایتز دیتا انلیزیس گروپ” طرح ریزی شده است و تا کنون اطلاعات نزدیک به ده هزار نفر را در خود جا داده است. بازماندگان قادرند نام قربانی را به دو زبان فارسی و انگلیسی جستجو کنند و از وضعیت آن شخص، زمان اعدام، نوع اتهام – اگر اتهامی در کار بوده باشد- چگونگی نقض ضوابط بین المللی حقوق بشر در این مورد آگاهی یابند. “امید” طرحی است بی طرف و مبتنی بر انصاف. از نظر “امید” فرق نمی کند که قربانی مورد نظر ساواکی بوده، یا وابسته به مجاهدین خلق (سازمانی که خود متهم به اعمال تروریسم است)، یا مسافری عادی که به دام روحانیون گرفتار آمده بوده، یا تبهکاری عادی یا فاحشه ای که هیچکدام از دادرسی عادلانه برخوردار نبوده اند .

وب گردی در سایت “امید” تجربه ای قابل توجه است. ناظر مشاهده خواهد کرد که اهل هر مذهب و ملیت و شیوه ای از زندگی در میان قربانیان یافت می شود: دختر جوانی که جرم او شنا کردن با لباس شنا در استخر خانه خود بود و باعث “تحریک جنسی” همسایه ی خود شد و بعد آنقدر تازیانه خورد تا جان خود را از دست داد. در ژوئیه ی ۱۹۹۱ مترجم ژاپنی کتاب “آیه های شیطانی” نوشته ی سلمان رشدی، ظاهراً در اجرای فتوای آیت الله خمینی دائر بر واجب القتل بودن هرکس که در نشر کتاب مذکور دستی داشته باشد ، بضرب چاقو بقتل رسید؛ یک بهائی به نامی عزیزالله گلشنی دا در ۱۹۸۱ به اتهام “تبلیغ فرقه ی کثیف و ضد اسلامی بهائیت در جمهوری اسلامی ایران” اعدام کردند؛ مهدی دیباج، مسلمانی که به مسحیت گرویده بود و در روحانیت مسیحی صاحب رتبه ای شده بود را در ۱۹۹۴ به جرم ارتداد اعدام کردند. قاچاق مواد مخدر، فاحشه گری و زنا و “محاربه با خدا” و “فساد فی الارض”از جمله اتهاماتی است که منجر به صدور حکم اعدام می شود .
” امید” تازه در ابتدای راه است. خواهران برومند هنوز هزاران مورد را در پیش رو دارند تا به عدد قربانیان ثبت شده بیافزایند. دوستان و اقوام قربانیان با اطلاعات بیشتری که در اختیار خود دارند می توانند به ذخیره ی اطلاعات جمع شده از منابع عمومی بیافزایند. و موارد انفرادی را از نظر اطلاعاتی غنی تر سازند. متأسفانه در مورد هزاران نفر از قربانیان، هنوز شواهد مضبوطی در دست نیست .

من بر این نظرم که طرح هایی از قبیل “امید” دو هدف مهم را دنبال می کنند: نخست اینکه جهانی را از ماهیت واقعی رژیمی که در ایران بر سر کار است و می خواهد به نیروی هسته ای دست یابد و نفوذ خود را در عراق گسترش دهد، آگاه می سازند. به جهانیان یاد آوری می کنند که در ایران همچنان اعدامهای فاقد وجهه ی قانونی و حقوقی ادامه دارد. در واقع از یکسال پیش و با بقدرت رسیدن مجدد محافظه کاران، اعدام مخالفین رژیم رو به افزایش نهاده است. این الگوی خطرناکی است که می تواند باعث اغوای احزاب مذهبی عراق برای در پیش گرفتن چنین شیوه هایی شود. دیگر آن که ثبت موارد حقوق فردی، هدف دیگری را نیز پی می گیرد : وقتی با اعداد و ارقامی در زمینه ی حقوق بشر سروکار داری که سر به هزاران و هزاران می زند، نوعی بی تفاوتی در باره ی آن عارض انسان می کند. ارقام چون گوی در عرصه ی فوتبال سیاسی به این طرف و آن طرف پرتاب می شوند و ازیاد ما می برند که در ورای ظاهر آنها، پدری، دختری، دوستی، یا همکاری غنوده است و هریک سرگذشتی مخصوص بخود دارند. آینده شاهد وضعیتی خواهد بود که در آن رژیم حاکم بر ایران خود را در برابر آئینه ی اعمال خود نشسته باشد .
تا آن زمان در رسد، اینترنت خزانه ای فوق العاده ای در اختیار ما می گذارد تا بیاد بیاوریم و امید بورزیم .

آقای فوکویاما، استاد اقتصاد سیاسی بین الملل در مدرسه مطالعات عالی بین الملل دانشگاه جان هاپکینز است و مولف “آمریکا در تقاطع: دموکراسی، قدرت و میراث نئو محافظه کاران” از انتشارات دانشگاه یل .

http://www.akhbar-rooz.com/article.jsp?essayId=4241

برچسب‌ها: ,

یک دیدگاه

  1. A really good answer, full of rayoinalitt!